ເຫຍື່ອຫຸ່ມສະຫມອງອັກເສບ
1.
ລັກຊະນະທາງ clinic(
clinical feature)
History (ປະຫວັດ)
|
Sensitivity
|
Specificity
|
ເຈັບຫົວ(Headache)
|
50%
|
|
ປຸ້ນທ້ອງປວດຮາກ ແລະ ຮາກ (Nausea and vomiting
)
|
30%
|
|
ເຈັບຄໍ ແລະ ເຈັບຫຼັງ (Neck and back)
|
28%
|
|
Physical (ກວດກາຮ່າງກາຍ)
|
||
ໄຂ້ (Fever)
|
85%
|
|
ຄໍແຂງ (Neck stiffness)
|
70%
|
|
ສະຕິມີກາຍປ່ຽນແປງ (Altered mental state )
|
67%
|
|
ມີຜື່ນ (Rash )
|
22%
|
|
ອາການທາງຂອງປະສາດສຸນກາາງ (focal
neurologic finding)
|
||
Kernig sign
|
9%
|
100%
|
Brudzinski sign
|
8%
|
95%
|
ຖ້່າຮາກຂາດ 3 ຢ່າງນີ້: (ໄຂ້,
ຄໍແຂງ, ສະຕິມີການປ່ຽນແປງ) ແມ່ນອາດບໍເປັນ meningitis ໄດ້. ຖ້າມີ 3 ຢ່າງນີ້ມາ
ແລ້ວຄວາມເປັນໄປໄດ້ທີ້ຈະເປັນເຫຍື້ອຫຸ້ມສະໝອງອັກເສບໄດ້ສຸງ.
2.
ປັດໃຈສ່ຽງທີ່ພາໃຫ້ເປັນ (RISK FACTORS)
-
S. pneumoniae pneumonia,
-
otitis media
-
mastoiditis
-
Sinusitis
-
Head trauma with CSF leak
-
endocarditis
-
Alcoholism
-
immunosuppression
-
Diabetes
-
hepatic failure
-
renal failure
-
collagen vascular disease
-
HIV
3.
ອາການສົນຈາກເຫຍື່ອຫຸ້ມສະຫໝອງອັກເສບ( meningitis complications)
Neurologic
complications
·
herniation
·
stroke
·
vasculitis
·
acute cerebral hemorrhage
·
seizures
·
hearing loss
Systemic complications
• septic
shock
• pneumonia
• ARDS
4.
ເຫຍື່ອຫຸ້ມສະໝອງອັກເສບຊ້ຳເຮື້ອ
(CHRONIC MENINGITIS)
ແມ່ນ > 4 ອາທີດຂື້ນໄປ ແລະ
ສົມທົບກັບການທີ່ເຫັນຜົນ CSF ຜີດປົກກະຕິຕໍ່ເນື່ອງ
ຖ້າເປັນແນວນີ້ແມ່ນຄວນຄິດຫາ:
• ຕິດເຊື້ອ TB ຕໍ່ກັບເຫຍື່ອຫຸ່ມສະຫມອງ.
• ຕີດເຊື້ອລາ(fungal infections)
• ມະເຮັງຕ່ອມນ້ຳເຫຼືອງ (lymphoma)
• leptomeningeal
carcinomatosis
5.
ຜົນຂອງການອັກເສບຂອງເຫຍື່ອຫຸ້ມສະໝອງ
(Effects of meningeal inflammation)
·
protein ແລະ
ຈຸລັງເມັດເລືອດຂາວຕ່າງໆເພີ່ມຂື້ນ (Increasing CSF protein and cell count)
·
ນ້ຳເຫຍື່ອຫຸ້ມສະຫມອງກໍເພີ່ມຂື້ນ
(Increased brain water)
·
ຄວາມດັນໃນກະໂລກຫົວກໍສຸງຂື້ນ(Increased
CSF (= intracranial) pressure.)
·
Reduced cerebral perfusion pressure.
·
ສ່ຽງຕໍ່ການອຸດຕັນທາງເດີນຂອງນ້ຳໃນຫວ່່າງເເຫຍື່ອຫຸ້ມສະຫມອງ(Risk
of CSF obstruction leading to hydrocephalus.)
6.
ຂໍ້ບົ່ງຊີ້ໃນການແທງເອົານ້ຳເຫຍື້ອຫຸ້ມສະໝອງໄປວິໄຈ
(Lumbar puncture indications)
ສົງໃສເປັນ
} meningitis
} subarachnoid
hemorrhage (SAH)
} Guillain-Barré
syndrome
} carcinomatous
meningitis
7.
CSF analysis
ຄ່າປົກກະຕິ ຂອງ CSF)
|
ຄວາມດັນເວລາເປີດ CSF : 50–180 mmH2O
ລະດັບນ້ຳຕານ: 40–85 mg/dL. Protein (total): 15–45 mg/dL. Lactate dehyrogenase: 1/10 of serum level. Lactate: less than 35 mg/dL. ເມັດເລືອດຂາວ (WBC): 0–5/µL (ຜູ້ໃຫຍ່ /ເດັກນ້ອຍ); ເດັກເກີດໃໝ່ສາມາດຮອດ 30/µL Gram stain: ໃຫ້ຜົນລົບ. ເອົາໄປປູກ: sterile. Specific gravity: 1.006–1.009. Syphilis serology: negative. Gross appearance: ສີໃສ
ລະຫວ່າງການ: 60–70% lymphocytes; up to 30%
monocytes ແລະ macrophages; ອື່ນໆ 2% .
|
Bacterial Meningitis
|
|
ນ້ຳຕານ (mg/dL):
|
ປົກກະຕິ
ຫຼື ຕ່່ຳ<40 mg/dL.
|
Protein (mg/dL)
|
(Marked increase) > 250 mg/dL.
|
WBCs (cells/µL)
|
>500 (usually > 1000). Early: May
be < 100.
|
Cell differential:
|
Predominance of Neutrophils (PMNs)
|
ປຸກເຊື້ອ
|
ໃຫ້ຜົນບວກ
|
ຄວາມດັນເວລາເປີດ
|
ສຸງ
|
Fungal Meningitis
|
|
ນ້ຳຕານ (mg/dL):
|
<40 mg/dL (Low)
|
Protein (mg/dL)
|
(moderate to marked increase) 25 -500 mg/dL
|
WBCs
(cells/µL)
|
Variable (10 -1000
cells/µL) <500cells/µL.
|
Cell differential:
|
Predominance of Lymphocytes
|
Culture:
|
Positive (fungal)
|
ຄວາມດັນເວລາເປີດ
|
Variable
|
Tubercular Meningitis
|
||||||||||||
|
Viral Meningitis
|
||||||||||||
|