ຂໍ້ບົ່ງຊີ້ເປັນ acute cholangitis ຕາມ Tokyo Guidelines

ຂໍ້ບົ່ງຊີ້ເປັນ acute cholangitis ຕາມ Tokyo Guidelines

A. ອາການ ແລະ ດ້ານປະຫວັດ

1. ມີປະຫວັດພະຍາດທໍນີ້ບີ( biliary disease)
2. ມີໄຂ້ ແລະ ຫຼື ສັ່ນ
3. ເຫຼືອງ (Jaundice)
4. ເຈັບທ້ອງຊ່ວງເທີງ ຫຼື ຊ່ວງເທີງຂວາ (right upper quadrant or upper abdominal pain)

B. ດ້ານວິເຄາະ (Laboratory data)

5. ເຫັນມີຫຼັກຖານວ່າມີການອັກເສບ (Evidence of inflammatory response)

ຄືເຫັນ WBC ສຸງ, serum C-reactive protein (CRP) ສູງ ແລະ ອັນອື່ນໆ
6. ຫນ້າທີ່ການຂອງຕັບຜີດປົກກະຕິ (Abnormal liver function tests)ເຊັ່ນ: ລະດັບ ALP, r-GTP (GGT), AST ແລະ ALT ສູງ.

C. ທາງດ້ານຮູບ (Imaging findings)

7. ຈະເຫັນທໍນ້ຳບີຕືງ(Biliary dilatation), ເຫັນມີການຕິດ ຫຼື ອຸດຕັນ ຫຼື ມີນີ້ວ

 ການຢັ້ງຢືນວ່າເປັນ acute cholangitis

(1) ມີອາການຂອງ Charcot’s triad (2 + 3 + 4)
(2) ມີ A + B ແລະ C

 ຂໍ້ບົ່ງຊີ້ຄວາມຮຸນແຮງຂອງ acute cholangitis ( Tokyo Guidelines )

	ຄວາມຮຸນແຮງ acute cholangitis
Criterion	Mild (grade I)	Moderate (grade II)	Severe (grade III)
ພົບມີອະໄວຍະວະເສຍຫນ້າທີ	No	No	Yes
ມີການຕອບສະຫນອງຕໍ່ການປີ່ນປົວຂັ້ນຕົ້ນກໍຄືການເຊີດຊູ ແລະ ການໃຫ້ຢາຕ້ານເຊື້ອ	Yes	No	No

Mild (grade I) acute cholangitis
“Mild (grade I)” acute cholangitis ແມ່ນສາມາດຕອບສະໜອງຕໍ່ການເຊີດຊູ ແລະ ການໃຫ້ຢາຕ້ານເຊື້ອ. 

Moderate (grade II) acute cholangitis
“Moderate (grade II)” acute cholangitis ແມ່ນບໍ່ສາມາດຕອບສະໜອງຕໍ່ການເຊີດຊູ ແລະ ການໃຫ້ຢາ ຕ້ານເຊື້ອ. ແຕ່ບໍ່ມີການແຕ່ຕ້ອງອະໄວຍະວະອື່ນ. 

Severe (grade III) acute cholangitis
“Severe (grade III)” acute cholangitis ແມ່ນບໍ່ສາມາດຕອບສະໜອງຕໍ່ການເຊີດຊູ , ການໃຫ້ຢາ ຕ້ານເຊື້ອ ແລະ ມີການແຕ່ຕ້ອງອະໄວຍະວະອື່ນເຊັ່ນ:
1. Cardiovascular system: Hypotension ຕ້ອງການໃຫ້ dopamine >ຫຼື= 5 ug/kg per min
2. Nervous system: ສະຕິມການປ່ຽນແປງ(Disturbance of consciousness)
3. Respiratory system: PaO2/FiO2 ratio < 300
4. Kidney: Serum creatinine > 2.0 mg/dl
5. Liver: PT-INR > 1.5
6. Hematological system: Platelet count < 100 000 /ul

Cholangitis

Cholangitis ແມ່ນການອັກເສບ ແລະ ຫຼື ມີການຕິດເຊື້ອທາງຕັບ ແລະ ທາງເດີນນ້ຳບີອັນພົວພັນກັບການມີການ ອຸດຕັນທາງເດີນນ້ຳບີ.

ຄຳສັບທີ່ໃກ້ຄຽງກັນ

Biliary sepsis

Ascending cholangitis

Suppurative cholangitis

ເຊື້ອທີ່ພາໃຫ້ມີການອັກເສບ: Bacteroides fragilis, Escherichia coli , Klebsiella ແລະ Enterococcus

ການກວດກາຮ່າງກາຍ ແລະ ອາການທາງ CLINICAL ທີພົບ

• ພົບອາການ(Charcot’s triad) ຄື: ມີໄຂ້ກະທັນຫັນ, ເຈັບທ້ອງເຂດ(RUQ), ແລະ ເຫຼືອງ ນອກນັ້ນຍັງມີອາການອ່ື່ນອີກເຊັ່ນ: ທ້ອງບໍສະດວກ, ປຸ້ນທ້ອງ, ປວດຮາກ, ຮາກ

• ອາການສະແດງອອກ ແລະ ອາການທີສາມາດກວດພົບອັນທີຈະເປັນ ຖົງບີອັກເສບແມ່ນກວມພຽງແຕ່ 50% ຫາ 85% ຂອງຄົນເຈັບ.

• ອັນທີພົບເລື້ອຍແມ່ນ ຍ່ຽວເຂ້ັມອັນມາຈາກ bilirubinuria

• ອາການສົນ:

1. Bacteremia (50%) ແລະ septic shock

2. Hepatic abscess ແລະ  pancreatitis

ສາຍເຫດ

·         ສ່ວນຫລາຍແມ່ນພົບເປັນທາງເດີນ້ຳບີມີການອຸດຕັນຈາກຍ້ອນມີນີ້ວ, ການຕີດ, ,ອັນພາໃຫ້ມີການອັ່ງ ເຊື້ອຈຸລີນຊີ ແລະ ມີການຂະ ຫຍາຍຕົວເພີ່ມແລ້ວລາມໄປຫາພາໃຫ້ມີການອັກເສບຂື້ນ.

• ສາຍເຫດອື່ນໆເຊັ່ນ:ຜ່າຕັດເກົ່າແລ້ວພາໃຫ້ຕີດ, ມີກ້ອນເບົ້າ, ມີເຊື້ອກາຟາກພາໃຫ້ມີການອັກເສບເຊັ່ນ:ເຊື້ອ Ascaris lumbricoides ຫຼື Fasciola hepatica.

• ຈາກການກະທຳຂອງແພດເຊັ່ນ: endoscopic retrograde cholangiopancreatoscopy (ERCP) ຫຼື percutaneoustranshepatic cholangiography (PTC).

• Primary sclerosing cholangitis (PSC)

• ພະຍາດພຸມຄ້ມກັນຕ່ຳ(HIV)ພາໃຫ້ມີການຕດເຊື້ອຕົວອື່ນໄດ່ງ່າຍເຊັ່ນ: CMV, Cryptosporidium,

Microsporidia ແລະ Mycobacterium avium complex.

ການຈຳແນກ

• Biliary colic

• Acute cholecystitis

• Liver abscess

• Peptic ulcer disease (PUD)

• Pancreatitis

• Intestinal obstruction

• Right kidney stone

• Hepatitis

• Pyelonephritis

ການກວດມາເພື່ອບົ່ງມະຕິ

• Blood cultures: ຈະພົບເຊື້ອ 50% ສ່ວນຫຼາຍເປັນ gram-negative aerobes

• CBC: WBC ສຸງ, ແບບ polymorphonuclear

• Liver function tests: alkaline phosphatase ແລະ bilirubin ສຸງໃນ chronic obstruction, transaminases ສຸງ ໃນກໍລະນີເປັນ acute obstruction.

IMAGING STUDIES

1. ເຮັດ Ultrasound.                                                                        

2. CT scan

3. ຊ່ອງລັງສີ

Management

·         ໃຫ້ຢາຕ້ານເຊື້ອທັນທີໂລດ

 Gentamicin ຫຼື ຕົວອື່ນໃນກຸ່ມຂອງ aminoglycoside + beta lactum ເພື່ອປົວ enterococcal infection + Metronidazole ປົວ anaerobes.

·         ຜ່າຕັດປີ່ນປົວ cholecystectomy ຫຼື ລະບາຍ.

.