ການໄຫຼກັບຂອງນ້ຳກະເພາະຫາຫຼອດກືນອາຫານ GERD

GERD 

* ໝາຍເຖີງ ພາວະທີມີອາການ ທີເກີດຈາກການໄຫຼຍ້ອນຂອງ ສານຂັບຍ່ອຍ ຈາກສ່ວນກະເພາະເຊີ່ງອາດຈະເປັນກົດ, ດ່າງ ຫຼື ແກັສ ໄຫຼຍ້ອນເຂົ້າມາໃນຫຼອດກືນອາຫານ ເຮັດໃຫ້ມີອາການອັກເສບຂອງເຫຍື່ອເມືອກຫຼອດກືນອາຫານ(erosive esophagitis) ຫຼື ບໍ່ມີອາການອັກເສບຂອງເຫຍື່ອເມືອກຫຼອດກືນອາຫານ(nonerosive reflux disease, NERD)

       * ມີອາການ 2-3 ຄັ້ງຕໍ່ອາທີດ

       

ສາຍເຫດຂອງ GERD ມີສາຍເຫດຫຼາຍຢ່າງເຊັ່ນ:

1. Transient lower esophageal sphinter relaxation (ການເປີດ ຫຼື ຄາຍຕົວຂອງ LES ໃນເວລາທີ່ບໍ່ມີການກືນ)

2. Hiatal hernia(ການເລື່ອນຂອງກະເພາະເຂົ້າສູ່ຜົ້ງເອີກ)

3. Lower lower esophageal sphincter(LES)pressure(ຄວາມດັນ ຂອງສາຍຮັດກະເພາະດ້ານລຸ່ຕ່ຳ)

4. Delayed gastric emptying (ການແກ່ຍາວເວລາ ການຢືດຕົວຂອງກະເພາະ)

ອາການສະແດງ ປະກອບດ້ວຍ:

1.Typical GERD: ປະກອບດ້ວຍ :

*Heart burn = ແສບໝາກໂຫກ

 ແສບອອກຮ້ອນເປັນເລົາບໍລິເວນໜ້າເອີກ ກ້ອງກະດູກ sternum

*Regurgitation = ເອອື້ມສົ້ມ

*ບໍ່ຄວນມີ alarm symptom ຄື: ກືນຍາກ, ກືນເຈັບ, ໄຂ້,

   ນÕໜັກຫຼຸດ, ຮາກ, ເຈັບທ້ອງ, ຖ່າຍດຳ ເປັນຕົ້ນ

2.Atypical GERD: 

* ອາການ ຫູ ດັງ ຄໍ :

  ອາການເຈັບຄໍຊ¿ເຮື້ອ, ສຽງແຫບຊຳເຮື້ອ

* ອາການ ລະບົບຫາຍໃຈ :

  ຫອບຫືດ, ໄອຊຳເຮື້ອ, ອັກເສບປອດ, ອັກເສບຫຼອດປອດ

* ອາການດ້ານຫົົວໃຈ : ເຈັບໜ້າເອີກ

* ອາການ ຜົ້ງປາກ :  ມີກີ່ນປາກ, ແຂ້ວແມງ

ອາການທີ່ກ່າວມາຂ້າງເທີງ ຕ້ອງໄດ້ຮັບການກວດກາລະອຽດ ວ່າບໍມີສາຍເຫດອະທິບາຍກ່ຽວກັບອາການກ່ຽວຂ້ອງ ແລະບໍ່ມີ alarm symptom

ການບົ່ງມະຕິ

1. ການສ່ອງກະເພາະ (Gastroscopy)

2. ການວັດຄວາມເປັນກົດ ຢູ່ຫຼອດກືນອາຫານ 24 ຊົ່ວໂມງ(24hour pH monitoring test).

3. ການກວດດ້ວຍ Multiple intraluminal electrical impedance pH.

4. PPI test (ການທົດສອບດ້ວຍການໃຫ້ຢາ PPI).

5. ການກວດດ້ານ anapathology.

6. ການກວດການບີບຕົວຂອງຫຼອດກືນອາຫານ (Esophageal manometry).

1.ການສ່ອງກະເພາະ (Gastroscopy)

 ເພື່ອເບີ່ງຫຼອດກືນອາຫານ, ໂດຍທົ່ວໄປຈະແນະນຳໃຫ້ເຮັດ

 ໃນກໍລະນີ :

•ເພື່ອປະເມີນຄວາມຮູນແຮງຂອງ Esophagitis

•ເພື່ອສືບຄົ້ນເພີ້ມ ໃນຄົນເຈັບທີ່ມີ Alarm symptom

•ເພື່ອຄັດສາຍເຫດອື່ນຯ ທີ່ບໍແມ່ນຈາກ GERD

•ກູ່ມທີ່ໄດ້ຮັບການຮັກສາແລ້ວບໍ່ໄດ້ຜົນເຊັ່ນ: ການໃຫ້ຢາ PPI ແລ້ວບໍ່ດີຂື້ນ.

ຜົນຂອງການສ່ອງ Gastroscopy ຈັດຂັ້ນການອັກເສບຂອງ

ຫຼອດກືນອາຫານອັກເສບຕາມ Los Angeles (LA) classification ເຊີ່ງແບ່ງເປັນ 4 grade ຄື :

•Grade A : ມີ mucosa break ຍາວ < 5cm

•Grade B : ມີ mucosa break ຍາວ > 5cm

•Grade C : ມີ mucosa break ຍາວ > 5cm ແລະ

             mucosa break ນັ້ນມີສ່ວນຕີດຕໍ່ກັນ < 75%

             ຂອງເສັ້ນລອບວົງຂອງຫຼອດກືນອາຫານ.

•Grade D : ມີ mucosa break ຍາວ > 5cm ແລະ

             mucosa break ນັ້ນມີສ່ວນຕີດຕໍ່ກັນ > 75%

             ຂອງເສັ້ນລອບວົງຂອງຫຼອດກືນອາຫານ.

2. ການວັດຄວາມເປັນກົດ ຢູ່ຫຼອດກືນອາຫານ 24 ຊົ່ວໂມງ

   (24hour pH monitoring test)

    ຖືວ່າ ເປັນ gold standard ໃນການບົ່ງມະຕິ GERD

   ເຊີງມີ pH ທີ່ວັດໄດ້ ນ້ອຍກ່ວາ 4

ການວັດຄວາມເປັນກົດ ຢູ່ຫຼອດກືນອາຫານ 24 ຊົ່ວໂມງ

   (24hour pH monitoring test)

ແນະນຳໃຫ້ກວດໃນກໍລະນີ:

•ຜົນຂອງການສ່ອງກະເພາະແລ້ວປົກກະຕິ

•ກູ່ມທີ່ຍັງມີອາການຂອງ GERD ເຖີງວ່າໄດ້ຢາ PPI

•ກູ່ມທີບໍ່ຕອບສະໜອງຕໍ່ anti reflux therapy

•ກູ່ມທີເປັນ NERD ທີບໍ່ຕອບສະໜອງຕໍ່ anti reflux therapy

•Atypical GERD

3. ການກວດດ້ວຍ Multiple intraluminal electrical

   impedance pH

• ມີແນວໂນ້ມ ທີ່ຈະໃຊ້ເປັນ gold standard ໃນອະນາຄົດ

• ເນື່ອງຈາກ ສາມາດ ກວດຫາ reflux ທີ່ຂື້ນມາໄດ້ວ່າ: ເປັນ ກົດ, ດ່າງ ຫຼື ແກັສ

4. PPI test (ການທົດສອບດ້ວຍການໃຫ້ຢາ PPI)

• ດ້ວຍການໃຫ້ PPI ເຊ່ັນ: Omeprazole 40 - 80mg ຕໍ່ມື້ ເປັນເວລາ 2 ອາທີດ ເຊີ່ງຄົນເຈັບຈະມີອາການດີຂື້ນ

• ຂໍ້ເສຍ ຄືອາດປີດບັງອາການອື່ນຯ ເຊັ່ນ: ແຜກະເພາະ, ມະເຮັງກະເພາະ, Barrett’s esophagus ໄດ້.

5. ການກວດດ້ານ anapathology

• ວິທີນີ້ ຕ້ອງສ່ອງກະເພາະ ແລະ biopsy ໃນສ່ວນຂອງ Lower esophageal mucosa ໂດຍທົ່ວໄປແນະນຳໃຫ້ຕັດສ່ວນ 1-2cm ສຸງຈາກ Z-line.

• ແນະນຳໃຫ້ໃຊ້ໃນກໍລະນີທີ່ສົງໃສເປັນ Barrett’s esophagus ຫຼື Esophageal adenocarcinomar.

6. ການກວດການບີບຕົວຂອງຫຼອດກືນອາຫານ (Esophageal manometry) 

   ບໍ່ຄ່ອຍໄດ້ປະໂຫຍດຫຼາຍ ໃນການບົ່ງມະຕິ GERD ແນະນຳໃຊ້ ໃນກໍລະນີເພື່ອແຍກ ສາຍເຫດຍ້ອນ Esophageal motility disorder ອື່ນຯຫຼື ປະເມີນ ການເຮັດວຽກຂອງຫຼອດກືນອາຫານກ່ອນການຜ່າຕັດ

ອາການສົນ

-  Esophageal hemorrhage

- Esophageal ulcers.

- Esophageal perforation

- Peptic esophageal strictures

- Barrett’s esophagus

- Esophageal adenocarcinomar

ການປີ່ນປົວ

ການປີ່ນປົວ GERD ປະກອບດ້ວຍ :

• Lifestyle modification (ການປ່ຽນແປງຊີວີດປະຈຳວັນ)

• Prokinetic drugs

• Antisecretory agent (ການໃຫ້ຢາຫຼຸດກົດ)

• ຮັກສາ helicobacter pylori

• Maintenance therapy

• Surgical treatment

1. GERD ທີ່ບໍ່ມີອາການສົນ:

   ກ .​ລະບອບການຢູ່ກິນ:

  - ຫຼີກເວັ້ນການນອນຫຼັງຄາບເຂົ້າ (ຢ່າງນ້ອຍຕອ້ງ 3ຊົ່ວໂມງ) ແລະຫຼີກເວັ້ນການນຸ່ງຖືເຄື່ອງຄັບ,​ໃຫ້ນອນໝອນສູງ.

  - ລົດນ້ຳໜັກທີ່ເກີນ, ລຸດຜ່ອນໄຂມັນ,​ໂຊໂກລາ, ເຫຼົ້າ, ນ້ຳ ອັດລົມ, ກາເຟ, ຢາສູບ.

  - ຫຼີກເວັ້ນຢາຈຳພວກ: Theophylline, Trinitine, Adalade ແລະຢາແກ້ປວດ.

  

ຂ. ການປິ່ນປົວໂດຍໃຊ້ຢາ:

    ໂດຍທົ່ວໄປການຮັກສາດ້ວຍຢາຈະໃຫ້ ປະມານ 4 – 8 ອາທີດ

ຂ.1. ຢາໃນກຸ່ມ Proton pump inhibitors

   

  - ເປັນຢາທີ່ຢັບຢັ້ງການລັ່ງກົດ, ສາມາດຢັບຢັ້ງການລັ່ງກົດໄດ້ດີກວ່າຢາໃນກຸ່ມອື່ນເຮັດໃຫ້ອາການຂອງຄົນເຈັບດີຂຶ້ນໄວວາ

  - ການໃຊ້ຢາກຸ່ມນີ້ຮ່ວມກັບຢາໃນກຸ່ມ Prokinetic ຖືກໃຊ້ຢ່າງແຜ່ຫລາຍ

  - PPI ເຊັ່ນ: Omeprazole, Lasoprozol, Pantoprozol, Rabaprozol, Esomeprazol

 ຂ.2. ຢາໃນກຸ່ມ H2 recepter antagonist:

  - ລົດການລັ່ງກົດຂອງກະເພາະ

     - ມີຜົນຂ້າງຄຽງນ້ອຍໃຊ້ໄດ້ໃນທຸກອາຍຸຂອງຄົນເຈັບ

         - ຜົນການປິ່ນປົວຂອງຢາກຸ່ມນີ້ຕໍ່ພາວະກົດໄຫລກັບ  ຫລອດອາຫານຍັງມີຂໍ້ມູນບໍ່ຫລາຍ.

        - ຢາມີເຊັ່ນ: Ranitidine, Famotidine

       ຂ.3. ຢາໃນກຸ່ມ Prokinetic

     - ເປັນຢາທີ່ປັບການເຄື່ອນໄຫວຂອງຫລອດອາຫານໂດຍສະເພາະຢາທີ່ເພີ້ມການບີບຮັດຂອງກ້າມເນື້ອຫລອດອາຫານສ່ວນປາຍເພີ່ມຄວາມສາມາດຂອງຫລອດອາຫານໃນ

     - ການກຳຈັດກົດຫລືອາຫານຕະຫລອດຈົນເຮັດໃຫ້ gastric emtying time ສັ້ນລົງ

     - ມີຢາເຊັ່ນ: Metoclopramide, Domperidon ແລະ  Itropride

2. GERD ꆴ󺾡¾­¦ö­= Oesophagitis grade I Œ II:

 

  1. ì½®º®¡¾­µøÈ¡ò­ (lifestyle modification)

  2. PPI dose standard ªö¸µÈ¾¤: Omeprazole 1 tablet / day    4 º¾êò©

  3. ®Ò¥¿ªÉº¤§Èº¤£õ­  Oesophagitis grade IIIŒ IV:

  Œ PPI dose standard ªö¸µÈ¾¤:  

    Omeprazole 20mg (1 tablet / day  8 º¾êò©).

  Œ «É¾¨ñ¤®ÒÀ§ö¾À²š´µ¾ 2 Àêí¾ (8 º¾êò©). «É¾¨ñ¤®ÒÀ§ö¾ 8 º¾êò©Ã¹É¹¾¸òêó¯…­¯ö¸Á®®°È¾ªñ©.

  Œ «É¾Á°¹¾¨©óÃ¹É PPI. í 1/2 dose ¨¾¸­¾­.

4. ¡¾­ªó®ªñ­ê¾¤À¢í¾¡½À²¾½:

  ŒÃ¹É PPI À¯ñ­¯½¥¿Ã­ 20mg/ day

  Œ «É¾´ó¡¾­¡õ­¨¾¡: À²…­¨½ê¾¤À¢í¾¡½À²¾½  ( dilatation)

  Œ À²…­Ã¹É PPI Á콪ò©ª¾´©É¸¨¡¾­¦Èº¤¡½À²¾½ê÷¡Å  6 À©õºນ­.

ການຜ່າຕັດ

  Indication

•severe esophagitis (stricture, Barrett’s esophagus

•not response to medical treatment

•need maintenance therapy

–age < 50 yrs

–socioeconomic problem

–noncompliance

–patient preference

–atypical GERD

Relieve symptom 91%  

•